meowgaze
Đọc lại lần ba.
(Sau một cuộc đi thăm bạn đẻ bỗng cảm thấy đồng cảm hơn bao giờ hết với những chi tiết trước giờ không mấy để ý *liếc mạnh Pregnancy Diary*)
Để kỷ niệm lần đọc thứ ba, tôi xin kể về mối duyên có phần nhạt nhẽo nhưng tôi luôn cho là thần thánh giữa tôi và cuốn sách này.
Tôi mua cuốn này chỉ vì cái bìa (siêu đẹp), và một chút vì text bìa “a lonely teenaged girl falls in love with her foster-brother” (ừ tui bị íu đúi trước các thíu nữ í), hoàn toàn không có một ý niệm gì về tác giả. Đọc xong truyện 1, tôi kinh hack. Đọc tiếp truyện 2, tôi ớn lạnh. Đọc hết truyện 3 thì tôi phải vùng dậy ngay để gu gờ tác giả. Ngạc nhiên chưa, cổ chính là người đã viết Giáo sư và công thức toán, một cái truyện tôi từng đọc và hoàn toàn không ấn tượng gì (đến mức mất trí nhớ tên tác giả thì đủ biết với tôi nó nhạt như nào rồi đấy). Từ đó tôi trở thành fan của cổ.
Thực sự đến giờ tôi vẫn coi Yoko Ogawa viết Giáo sư và công thức toán và Yoko Ogawa viết The Diving Pool, Revenge, Hotel Iris (tôi vẫn đang đọc), Memory Police (sắp ra tháng Tám này) aka những cuốn tôi cực kỳ si mê (hoặc 77% sẽ si mê) là hai tác giả hoàn toàn khác nhau. Tôi chưa bao giờ và cũng không bao giờ có ý định đọc lại Giáo sư, nhưng đã đọc The Diving Pool ba lần. Việc Giáo sư trở thành cuốn iconic nhất của Ogawa khiến tôi mỗi lần nghĩ tới lại muốn vò đầu bứt tóc.
The Diving Pool gồm ba truyện ngắn: The Diving Pool, Pregnancy Diary và Dormitory. Cả ba đều xuất sắc. Không kinh dị mà vẫn đáng sợ. Đáng sợ nhưng lại cũng relatable hơn bao giờ hết.
Nhớ lần đầu đọc xong, trong tôi dấy lên một khao khát mãnh liệt vừa ước gì ba truyện này kéo dài mãi mãi vừa muốn chúng mãi mãi dừng lại ở đó.
Càng đọc lại tôi càng cảm nhận rõ rệt về tính nữ của cuốn sách này và của chính mình và tôi trân trọng nó vì điều đó.
Ấn tượng nhất với tôi ở ba truyện ngắn này là cách tác giả chạm tới casual cruelty và sexual desire (<a href="https://www.wordswithoutborders.org/book-review/yoko-ogawas-the-diving-pool-three-novellas">What Ogawa gives us is a sort of reversal of the idea of the male gaze, in which the female gaze toward the object of desire expresses not power but helplessness and separation.</a>) ở ba nhân vật nữ chính của mỗi truyện. Tinh tế, sắc bén, lạnh lùng nhưng vẫn cảm thông vô bờ mà lại không sến.
Tôi thích nhất truyện đầu tiên, The Diving Pool. Vì kết quá đỉnh. Cái khoái cảm khi còn đang bận rón rén sợ sảy chân xuống cái hố tình cảm thiếu nữ sến súa thì đã được đẩy thẳng tay xuống vực sâu tối đen tuyệt vọng, thực sự lần nào đọc cũng sởn da gà.
“I was always watching you.” This could have been a breathless declaration of love or a final farewell.
Và vì câu này nữa.
Tiểu thuyết đầu tay của Tàn Tuyết.
Chưa đến mức ảo ma như những tác phẩm sau này nhưng với gần 500 trang thì tiếp cận cũng khá là mệt. Hài hước ngoài mong đợi nhưng nhồi nhét hơi nhiều, có lẽ là điểm chung của hầu hết các tiểu thuyết đầu tay, khi mà tác giả muốn đả kích gần như là mọi loại người trên đời không chừa mấy chỗ cho người đọc thở.
Không phải là thứ văn chương đẹp sóng sánh óng ánh lóng lánh khiến người ta nức nở hay enjoy những cái moment đọc nó. Một tiểu thuyết khó chịu, và hoàn toàn là có chủ ý.
Plot (nếu có thể gọi nó là vậy) đơn giản thôi: cư dân của phố Ngũ Hương phát rồ lên vì một cô X đã có chồng con và sự ngoại tình tràn ngập tinh thần sitcom wil-they-or-won't-they của cổ với một anh Q.
Vậy cô X này và tình sử của cô có gì ghê gớm mà khiến cái đám thị dân này sồn sồn suốt 500 trang sách?
Ảo ma chính là ở chỗ này và ở chỗ tác giả không hề có ý định quăng ra một đáp án tuyệt đối.
Bởi: 1) cô X được khắc họa qua điểm nhìn của người dân phố Ngũ Hương, toàn những người kể chuyện không đáng tin với những thông tin kiểu trust me bro và 2) dù thình lình tầm nửa truyện “người viết” hiện hình xồ ra thì cũng không làm tập hợp những pov này đáng tin cậy hơn tí nào.
Nôm na cả cuốn sách này toàn là headcanon, đầy mâu thuẫn “fact” trước đập “fact” sau, của đám thị dân về cô X.
Và hiển nhiên đó là những ẩn dụ về những loại người, hiện tượng, sự kiện,... mà tác giả muốn lên án, đả kích và giễu nhại (tiêu biểu như là chủ nghĩa tập thể, tập thể vs cá nhân, male gaze, nữ quyền, tự do tình dục, các quan điểm về nghệ thuật, mối quan hệ giữa nghệ thuật và chính trị, tâm thế của kẻ nghệ sĩ bla blo bleh). Và tất cả lại được trùm dưới một cái chăn rõ là hỏni của đủ thể loại gossip về chuyện giường gối chiếu chăn.
Và cũng vì thế, những câu hỏi như cô X là ai, cô ta là người thế nào, thậm chí cô ta có thật không và chuyện ngoại tình của cô ta là thật hay giả... hoàn toàn không phải trọng tâm của cái truyện này.
Tàn Tuyết từng nói bà ta muốn độc giả tham gia vào câu chuyện của mình và tiểu thuyết đầu tay này là một tiêu biểu. Nó kích thích bạn phản ứng, khơi lên những ý kiến, thỉnh thoảng kích động bạn tức điên. Và những phản ứng ở mỗi người sẽ như câu kết “mỗi người lại thấy mỗi khác”.
Đọc cũng được và có lẽ đọc lại sẽ sáng tỏ nhiều cái hơn nhưng em xin kiếu.
có lẽ mọi sự tóm tắt lại đều sẽ khiến câu chuyện này nghe như một bộ drama giờ vàng giỏi câu view :-s (nhưng quả thật Ferrante cài cliffhanger rất tài, hầu như chương nào cũng kết thúc với cliffhanger mà tập này có hơn... 100 chương)
tình bạn giữa Elena và Lila biến chuyển sâu sắc qua từng chương, khi mà mỗi người, bởi ý chí tự thân và do cuộc đời xô đẩy, rẽ sang một ngả, cả âm thầm lẫn công khai khước từ hầu hết mọi giao điểm, để rồi đến cuối cùng thú nhận rằng không muốn mất nhau trong sự gần như là chắc chắn hiểu rằng họ mãi mãi không thể giữ nhau trong đời mình (if that makes any sense)
một mối quan hệ sâu sắc và phức tạp hơn nhiều mọi từ ngữ nỗ lực định nghĩa nó (tình bạn? kẻ thù không đội trời chung? tình yêu? hay tình thân?) cũng như mọi sự so sánh tầm thường ai là người xấu, ai kẻ tốt?
Ferrante kể chuyện trần trụi khủng khiếp, không cho nhân vật một chỗ trốn khỏi (vô vàn) những secondhand embarrasment và những quyết định xuẩn ngốc mà nhiều khi tui phải ngó qua chỗ khác cho dễ thở :-ss
"I understood that I had arrived there full of pride and realized that - in good faith, certainly, with affection - I had made that whole journey mainly to show her what she had lost and what I had won. But she had known from the moment I appeared, and now, risking tensions with her workmates, and fines, she was explaining to me that I had won nothing, that in the world there is nothing to win, that her life was full of varied and foolish adventures as much as mine, and that time simply slipped away without any meaning, and it was good just to see each other every so often to hear the mad sound of one brain echo in the mad sound of the brain of the other.”Lenù & Lina casually being the bisexual passive agressive queens as they are, we have no choice but to stan.
Nước Ý, thành phố Napoli, khu phố nghèo, những người dân sinh sống và buôn bán (và không ngừng đúm nhau) ở đó, những ông bố bà mẹ bảo thủ và bạo lực, những đứa trẻ đi học, kết bạn và lớn lên... và đặc biệt tỏa sáng giữa tất cả cũng như xuyên suốt câu chuyện là tình bạn của Lénu và Lila. Một tình bạn không chung chung chỉ là thân thiết hay đơn thuần là dựa vào nhau mà đi qua bao hư vọng bao cuồng điên như được lấp lửng giới thiệu.
Thu hút và ngưỡng mộ lẫn nhau, truyền cảm hứng cho nhau, nâng đỡ nhau về ý chí, tri thức và tâm hồn nhưng đồng thời không ngừng tính toán, so đo, ghen tị và ganh đua nhau với đủ các màn passive aggressive đi vào lòng người (nhiều khả năng làm sống dậy những cú ptsd không vừa). Tình bạn nữ giới này vừa phổ quát với tất cả những gì hiển nhiên-khó hiểu, độc hại-hài hòa nhất lại vừa độc đáo và lôi cuốn, bởi drama
“When you are sixteen you do not know what your parents know, or much of what they understand, and less of what's in their hearts. This can save you from becoming an adult too early, save your life from becoming only theirs lived over again - which is a loss. But to shield yourself - as I didn't do - seems to be an even greater error, since what's lost is the truth of your parents' life and what you should think about it, and beyond that, how you should estimate the world you are about to live in.”
hừm hôn nhân quả là một vấn nạn xã hội :-?
hiuhiu cuối năm chỉ thích và cũng chỉ đọc được những sách thế này thôi ạ
1 là mỏng, kịp chạy tiến độ goodreads (tôi thề năm sau không set challenge nứa lạy chúa)
2 là nhẹ nhàng, ờm cũng có hiện thực phê phán lên án tố cáo dằn mặt các thứ các thứ nhưng sẽ được lọc qua một filter thíu nhi (không quay cuồng trong những cuộn xoáy nội tâm hay dòng ý thức mơ hồ mà hiện thực của tôi bây giờ không cho tôi cái đặc quyền để cảm thụ nứa), dí dỏm, đáng iu và dù có buồn thì vẫn trong trẻo
3 là minh họa đẹp, nét vẽ gợi nhớ tới minh họa nhóc Nicolas, cuốn này Trẻ in giấy đẹp, dày dặn
ba nhân vật chính của ba truyện này cứ như kiểu ba nhân vật nền, đương lờ nhà lờ nhờ thì bị đẩy vào trung tâm, thình lình phải đối diện với những biến cố kịch tính quá sức và buộc phải đưa ra những hành động mang tính quyết định quá khả năng; khổ nỗi vì số phận đã định họ không sinh ra cho huy hoàng hay chói sáng dù chỉ một thoáng trên nhân gian nên khó trông mong ở ba cái truyện này chút gì thỏa mãn mà chỉ có thể ngồi đó, chẳng thể quay mặt đi, chứng kiến từ tốn và tỉ mỉ cái quá trình downfall của họ,
We are all in this together, this world of loss and defeat. All of us, every one of us, has had a moment when a window opened, when we caught a glimpse of the open, sunlit world beyond, but all of us, on this bus, have had that window close and remain closed.
ba nhân vật chính của ba truyện này cứ như kiểu ba nhân vật nền, đương lờ nhà lờ nhờ thì bị đẩy vào trung tâm, thình lình phải đối diện với những biến cố kịch tính quá sức và buộc phải đưa ra những hành động mang tính quyết định quá khả năng; khổ nỗi vì số phận đã định họ không sinh ra cho huy hoàng hay chói sáng dù chỉ một thoáng trên nhân gian nên khó trông mong ở ba cái truyện này chút gì thỏa mãn mà chỉ có thể ngồi đó, chẳng thể quay mặt đi, chứng kiến từ tốn và tỉ mỉ cái quá trình downfall của họ,
We are all in this together, this world of loss and defeat. All of us, every one of us, has had a moment when a window opened, when we caught a glimpse of the open, sunlit world beyond, but all of us, on this bus, have had that window close and remain closed.
đọc xong cuốn này khá là day dứt, muốn viết gì đó để bớt lợn cợn trong lòng nhưng có lẽ không phải là những dòng tán dương dù với tôi cuốn này thực sự 5 sao chef's kiss
không thể phủ nhận đây là một cuốn sách hay với một nhân vật trung tâm (Emerence) quá độc đáo và chắc chắn là khó quên, văn trau chuốt và cuốn hút cực kỳ
tuy nhiên cũng có quá là nhiều thứ trigger tôi ở cuốn sách này, đặc biệt những đoạn về lũ mèo và Viola
và nữa, tôi đặc biệt chán ghét cái người kể chuyện ở đây tức bà nhà văn, tôi nghĩ sau khi đọc được “những” hai cuốn của Magda Szabó thì đó là cảm nhận chung của tôi về các nhân vật nữ chính/kể chuyện của bà ta, trời ơi họ ương bướng đến ngu ngốc (hoặc ngu ngốc một cách ương bướng?), sĩ diện, nhạy cảm toàn những thứ đâu đâu nhưng lại hoàn toàn vô tâm vô tính với những điều quan trọng
(ít nhất trong cuốn này tôi vẫn chịu đựng được bà nhà văn đến gần cuối chứ đọc abigail tôi chỉ muốn cho con bé đó mấy đấm, phí cả cái trope trường nội trú nữ của tôi đi)
nói thì như có vẻ tôi chán cuốn này lắm nhưng không hẳn, nó thực sự chiếm 5 sao trong lòng tôi, có lẽ tôi và nó cũng là một cái love-hate relationship như Emerence và bà nhà văn? chỉ khác là mối quan hệ giữa hai bà gây ra nhiều drama thú vị hơn =))
đáng tiếc bi kịch là không thể tránh khỏi khi nỗi thất vọng họ gây ra với nhau cũng lớn như tình yêu họ dành cho nhau vậy (yêu càng đậm hận càng sâu maybe?), cái bi kịch fail each other này cũng rất triggering với tôi nên act cuối tôi cảm thấy khó khăn lắm mới đọc qua và chắc là lâu lắm mới có ý định đọc lại =(
"Where do you go after you witness death, I wondered."
"It was strange to be on my own in a place we'd always gone to together."
"I was not prepared for this. No one had prepared me for this. Why must I feel it? Why must I have this memory?"
Một cuốn sách rất riêng tư, không ít đoạn cảm giác như Zauner viết không dành cho mình đọc vậy, đến mức khiến mình cảm thấy việc rate sao có chút gì đó sai trái (?).
Tuy nhiên, trải nghiệm có thể cá biệt nhưng cảm xúc lại rất phổ quát, mình relate với rất nhiều những trải lòng của Zauner trong cuốn sách này, và mình cũng tin có nhiều người như mình, về mối quan hệ mẹ-con gái luôn phức tạp mà (mình nghĩ là) mãi duy trì ít nhất 10% sự toxic, vềsự chối bỏ nguồn gốc đồng thời không ngừng khao khát tiếp nhận và được nhìn nhận bởi chính cội nguồn mình thuộc về, về sự hoang mang và nỗi sợ hãi đánh mất danh tính khi những sự tồn tại khẳng định danh tính đó của mình cứ dần biến mất không báo trước, và nhất là về sự mất mát.
Zauner viết về mất mát đột ngột ập đến với chị, chấn thương tâm lý khi đối diện với mất mát, cách chị vùng quẫy trong mất mát và vượt qua thực sự xúc động.
Và cuối cùng là, nghe Japanese Breakfast đi ạ hehe
đọc đoạn đầu Cánh cửa mê quá nhưng cảm thấy chưa đúng thời điểm (?) nên kiếm cuốn khác có vẻ nhẹ nhàng hơn để đọc trước và cái kết là gần hai tháng mới lết đến trang cuối trong chán ghét
trời ơi ta nói cứ tưởng đang đọc YA não tàn, nhỏ nữ chính từ đầu đến cuối bánh bèo vô dụng không có một tí character development nào, không khơi gợi một chút đồng cảm nào
coi nữ chính phim Hàn/Trung 3 xu còn dễ chịu hơn
twist (gọi vầy thật có chút báng bổ với từ này) càng giấu càng khơi khơi ra ai cũng biết chỉ trừ nhỏ nữ chính, miêu tả tâm lý thì nông choèn choèn ban đầu tui còn cố gắng hiểu cho nhưng càng về sau thì càng kiểu “trời lạnh rồi làm khùng làm điên chút tạo drama cho vui nè” “gió nổi lên rồi đến lúc khóc lóc cảm động nè”... thì thôi tui từ chối hiểu nha
